Nadat zeven Zaanse gemeenten in 1974 fuseerden tot Zaanstad kwam het bestuurscentrum in het geografisch hart van deze nieuwe gemeente. In 2011 verhuisde het gemeentehuis van Zaandijk naar Zaandam, pal naast het NS-station. Het is een iconisch gebouw, geïnspireerd op de vele houten gevels die de Zaanstreek al eeuwen kenmerken.

Zowel in het oude als in het nieuwe stadhuis vonden er gebeurtenissen plaats die van belang waren voor de LHBTIQ+-gemeenschap. Zo besloot Zaanstad in 1992 – net als enkele tientallen andere plaatsen – om een trouwregister voor homoseksuelen bij te houden. Dat had nog geen wettelijke status, maar het begin van gelijke rechten in de huwelijkse wetgeving was een feit. Het duurde daarna nog negen jaar voor het burgerlijk huwelijk werd opengesteld voor paren van hetzelfde geslacht. Sindsdien wisselden in het gemeentehuis van Zaanstad honderden keren twee mannen of twee vrouwen het jawoord uit.

In het nieuwe gemeentehuis besloot een ruime raadsmeerderheid om Zaanstad vanaf 2015 als Regenbooggemeente door het leven te laten gaan. Deze partijen en het college van B&W gaven daarmee te kennen zich sterk te willen maken voor het verbeteren van de sociale acceptatie, veiligheid en emancipatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen, transgender en intersekse personen.

In 2018 kwam het zelfs tot een Regenboogstembusakkoord. Bijna alle fracties in de gemeenteraad zegden daarmee toe maatregelen te steunen die discriminatie en intolerantie tegengaan. De raad nam ook een motie aan die de komst van een ‘Regenboogwijk’ met straatnamen van LHBT-emancipatoren mogelijk maakte.